W związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową możemy liczyć na szereg świadczeń wypłacanych przez ZUS, jeśli podlegamy ubezpieczeniu wypadkowemu. Jednym z nich jest tzw. renta wypadkowa.
Rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową w całym kraju z ZUS-u otrzymuje 64 tys. osób, w tym w województwie kujawsko-pomorskim ponad 3,8 tys. Świadczenie to przysługuje niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego, a także bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej takim wypadkiem- informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
O tym, czy niezdolność do pracy ma związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową orzeka Lekarz orzecznik ZUS luk Komisja Lekarska.
Wymagane dokumenty
ZUS nie wypłaca z urzędu renty wypadkowej. Konieczny jest wniosek, który można pobrać ze strony zus.pl. Formularz dostępny jest również w każdej placówce ZUS w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów. Wniosek można złożyć osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej placówce ZUS. Można go przesłać elektronicznie przez PUE ZUS lub skorzystać z pośrednictwa: operatora pocztowego, płatnika składek, czy polskiego urzędu konsularnego.
Do wniosku należy dołączyć:
- informację o okresach składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentami potwierdzającymi okresy m.in.: pracy, prowadzenia działalności pozarolniczej, służby wojskowej, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, urlopu wychowawczego, nauki w szkole wyższej,
- dokumenty potwierdzające osiągane wynagrodzenie,
- zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9) wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentację medyczną,
- wywiad zawodowy, jeżeli osoba ubezpieczona pozostaje w zatrudnieniu,
- protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, sporządzony przez pracodawcę lub karta wypadku wraz z wyjaśnieniami poszkodowanego oraz informacjami zebranymi od świadków, bądź decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej wydaną przez państwowego inspektora sanitarnego.
Wymagane dokumenty należy złożyć po zaistnieniu wypadku lub stwierdzeniu choroby zawodowej, nie później niż 30 dni przed ustaniem prawa do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego albo wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.
Zdarzają się sytuacje, w których świadczenie nie przysługuje. Na przykład, jeśli wypadek w pracy jest skutkiem wyłącznego złamania przez poszkodowanego przepisów o ochronie życia i zdrowia, gdy nastąpiło to umyślnie lub z powodu jego rażącego niedbalstwa. Renta wypadkowa nie przysługuje również ubezpieczonemu, który, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających albo substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Od decyzji przysługuje odwołanie, które należy wnieść pisemnie lub ustnie do protokołu, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.
Uprawniony może pobierać półtora świadczenia
Jeśli osoba ubezpieczona nabędzie prawo do emerytury, to ZUS będzie wypłacał oba świadczenia- przysługującą rentę powiększoną o połowę emerytury lub emeryturę powiększoną o połowę renty. Zastosowanie tych proporcji jest uzależnione od wysokości pobieranych świadczeń (świadczenie wyższe wypłacamy w 100 proc., świadczenie niższe w 50 proc.) lub od wyboru świadczeniobiorcy.
Co ważne w przypadku podjęcia zatrudnienia np. na umowę o pracę, umowę zlecenia, ZUS zawiesi prawo do wypłaty renty wypadkowej. W takiej sytuacji będzie wypłacał tylko emeryturę – wyjaśnia rzeczniczka.
Krystyna Michałek
regionalny rzecznik prasowy ZUS
w województwie kujawsko-pomorskim